Omawiana już na naszym blogu nowelizacja (ustawa z dn. 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2017 r., poz. 88, dalej jako „nowelizacja”) ustawy o grach hazardowych (ustawa z dn. 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, t.j. Dz.U. 2016, poz. 471 ze zm., dalej jako „ugh”) wprowadzi zmiany m.in. w zakresie reklamy gier hazardowych. Ustawodawca zdecydował się dopuścić możliwość reklamowania zakładów wzajemnych, na urządzanie których zostało udzielone zezwolenie, o ile spełnione zostaną określone w ustawie przesłanki. Warto zauważyć, że do tej pory zakaz reklamy zakładów wzajemnych nie był bezwzględny. Teraz ustawodawca zdecydował się go jeszcze złagodzić.

****

Aktualny stan prawny

W aktualnym stanie prawnym zabroniona jest reklama i promocja gier cylindrycznych, w karty, w kości, na automatach i zakładów wzajemnych. Zabronione jest także co do zasady informowanie o sponsorowaniu przez podmiot prowadzący działalność w zakresie tych gier. Ustawodawca dopuszcza jednak informowanie o sponsorowaniu przez podmiot prowadzący działalność wyłącznie w zakresie przyjmowania zakładów wzajemnych albo tę działalność łącznie z inną działalnością niepodlegającą ograniczeniom w zakresie reklamy, promocji lub informowania o sponsorowaniu – wyłącznie przez prezentowanie informacji zawierającej nazwę lub innego oznaczenia indywidualizującego sponsora.

Powyższe zakazy dotyczą osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które zlecają lub prowadzą czynności reklamowe lub promocyjne, zlecają lub informują o sponsorowaniu, umieszczają reklamę lub informację albo czerpią korzyści z takich czynności.

Zakaz reklamy i promocji gier hazardowych nie jest jednak w aktualnym stanie prawnym bezwzględny. Nie obejmuje bowiem reklamy i promocji prowadzonych wewnątrz kasyna gry lub punktu przyjmowania zakładów wzajemnych oraz oznaczenia nazwą podmiotu, logo firmy lub nazwą prowadzonej działalności gospodarczej na zewnątrz budynku, miejsca, w którym jest kasyno lub punkt przyjmowania zakładów wzajemnych, a w przypadku urządzania zakładów wzajemnych przez Internet – reklamy i promocji prowadzonej na określonej w zezwoleniu stronie internetowej wykorzystywanej do urządzania tych zakładów.

Stan prawny po wejściu w życie nowelizacji

Nowelizacja utrzymuje generalny zakaz reklamy i promocji gier hazardowych, jednakże wyraźnie pozwala na prowadzenie reklamy takich zakładów wzajemnych, na których urządzanie zostało udzielone zezwolenie, na zasadach określonych w dodanym art. 29b. Zakaz zostaje zatem znacznie złagodzony. Podkreślenia wymaga fakt, że ustawodawca zdecydował się tylko na dopuszczenie możliwości prowadzenia reklamy zakładów wzajemnych, a nie ich promocji. Ta ostatnia w dalszym ciągu pozostanie zabroniona.

Przepis pozwalający na prowadzenie reklamy zakładów wzajemnych został ukształtowany podobnie do art. 131 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w którym określono warunki dopuszczalności prowadzenia reklamy i promocji napoju alkoholowego w postaci piwa.

I tak, reklama zakładów wzajemnych nie może:

  1. być kierowana do małoletnich ani ich przedstawiać i odbywać się przy ich udziale;
  2. łączyć urządzania gier lub uczestnictwa w grach ze sprawnością fizyczną, intelektualną bądź z szansą na uzyskanie łatwej wygranej;
  3. zawierać stwierdzeń, że udział w grach hazardowych ma relaksujący, uspokajający skutek lub jest sposobem rozwiązywania konfliktów osobistych lub problemów finansowych;
  4. przedstawiać powstrzymywania się lub umiarkowanego uczestniczenia w grach w negatywny sposób,
  5. zachęcać do uiszczania wyższych stawek jako czynnika zwiększającego szansę na wygraną;
  6. wywoływać skojarzeń z atrakcyjnością seksualną, relaksem lub wypoczynkiem, nauką lub pracą, sukcesem zawodowym, życiowym lub finansowym.

Według nowych przepisów, będzie możliwe reklamowanie zakładów wzajemnych w telewizji radiu, kinie i teatrze między godz. 22.00 a 6.00. Podczas transmisji z imprez sportowych, których podmiot prowadzący działalność w zakresie przyjmowania zakładów wzajemnych jest sponsorem lub jest sponsorem drużyny lub zawodników biorących czynny udział w danej grze – reklama będzie mogła być prowadzona w tych mediach bez ograniczeń czasowych.

Reklama zakładów wzajemnych nie będzie mogła być również prowadzona:

  1. w prasie młodzieżowej i dziecięcej,
  2. na okładkach dzienników i czasopism,
  3. w miejscach publicznych, z wyłączeniem imprez masowych i imprez sportowych, których podmiot prowadzący działalność w zakresie przyjmowania zakładów wzajemnych jest sponsorem lub jest sponsorem drużyny lub zawodników biorących udział w imprezie sportowej, lub jest sponsorem związku sportowego, który ma związek z organizowaną imprezą, przy czym wyłączenie to obejmuje tylko reklamy gier organizowanych przez sponsora lub reklamę sponsora.

Nie wiadomo jednak, co ustawodawca rozumie pod pojęciem „miejsca publicznego” (nie zostało ono zdefiniowane na potrzeby ugh).  Zgodnie z definicją słownikową, „publiczny” to „dotyczący ogółu ludzi, służący ogółowi, przeznaczony, dostępny dla wszystkich, ogólny, powszechny, społeczny, nieprywatny”.[1] Można zatem stwierdzić, że miejsce publiczne to takie, w którym może przebywać nieokreślona liczba niezidentyfikowanych osób. Z pewnością należy się jednak spodziewać rozbieżności interpretacyjnych na gruncie tego pojęcia.

Zakazy z art. 29b ust. 2 nie obejmują Internetu. Oznacza to, że reklama zakładów wzajemnych, na które uzyskano zezwolenie, będzie mogła być prowadzona w Internecie na zasadach określonych w art. 29b ust. 1. Bez ograniczeń natomiast będzie mogła być prowadzona reklama i promocja zakładów wzajemnych urządzanych przez Internet – ale wyłącznie na stronie internetowej określonej w zezwoleniu, wykorzystywanej do prowadzenia tych zakładów wzajemnych.

Zgodna z prawem reklama zakładów wzajemnych będzie mogła być prowadzona, pod warunkiem że zostanie na niej umieszczony komunikat o:

  1. konsekwencjach udziału w nielegalnych grach hazardowych,
  2. ryzyku związanym z hazardem,
  3. posiadaniu zezwolenia na urządzanie zakładów wzajemnych.

Szczegółowe warunki, treść, sposób i zasady umieszczania komunikatu, mając na względzie ochronę społeczeństwa przed negatywnymi skutkami nadmiernego hazardu oraz konieczność przeciwdziałania uzależnieniom od hazardu, będą mogły zostać określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Wydanie rozporządzenia nie będzie obowiązkiem, a jedynie uprawnieniem Ministra Zdrowia. Należy się spodziewać, że jeśli po wejściu w życie ustawy organizatorzy zakładów wzajemnych prowadzący ich reklamę nie będą się właściwie wywiązywać z obowiązku zamieszczenia wymaganego prawem komunikatu, materia ta zostanie uregulowana w rozporządzeniu.

Również w zakresie informowania o sponsorowaniu widoczna jest istotna zmiana. Po wejściu w życie nowelizacji ma być zabronione informowanie o sponsorowaniu z wykorzystaniem nazwy handlowej i znaku towarowego wykorzystywanego do oferowania gier. Jest to istotne rozszerzenie możliwości informowania o sponsorowaniu, bowiem w jeszcze aktualnym brzmieniu art. 29 ust. 2 ugh informowanie o sponsorowaniu przez podmiot prowadzący działalność w zakresie gier cylindrycznych, w karty, w kości, na automatach i przyjmowania zakładów wzajemnych jest zabronione. Po wejściu w życie nowelizacji te podmioty będą mogły informować o sponsorowaniu, ale nie będą mogły przy tym wykorzystywać nazwy handlowej i znaku towarowego wykorzystywanego do oferowania tych gier. Należy zwrócić uwagę na zastosowaną przez ustawodawcę koniunkcję. Można postawić wniosek, że tylko taki komunikat, który jednocześnie wykorzystuje nazwę handlową i znak towarowy wykorzystywany do oferowania gier, będzie stanowił zabronione informowanie o sponsorowaniu.

[1] Słownik Języka Polskiego PWN.