Rozpoczęły się publiczne konsultacje projektu ustawy Prawo komunikacji elektronicznej (PKE) i ustawy ją wprowadzającej. PKE będzie przede wszystkim stanowić wdrożenie unijnej dyrektywy Europejski kodeks łączności elektronicznej z dnia 11 grudnia 2018 r.[1] Państwa członkowskie mają obowiązek wdrożyć ją do 21 grudnia 2020 r.

Polski ustawodawca zdecydował się na kompleksowe podejście – przygotowywany przez Ministerstwo Cyfryzacji od początku roku i przekazany właśnie do publicznych konsultacji projekt PKE ma w całości zastąpić dotychczasową ustawę Prawo telekomunikacyjne[2]. Zakres regulacji PKE jest nawet szerszy niż dotychczasowej ustawy Prawo telekomunikacyjne (tj. rynek telekomunikacyjny), gdyż PKE w sposób kompleksowy regulować ma cały rynek usług łączności elektronicznej.

Oznacza to, że jedną z podstawowych konsekwencji dla rynku jest objęcie częścią obowiązków dotychczas spoczywających wyłącznie na przedsiębiorcach telekomunikacyjnych również dostawców tzw. usług OTT (over-the-top) pozwalających na komunikację między indywidualnymi osobami poprzez wiadomości tekstowe lub głosowo (VoIP), także poprzez pocztę elektroniczną, czyli bez wykorzystania numerów z krajowego czy międzynarodowego planu numeracji. Nowe wymogi wobec dostawców takich usług (które PKE nazywa usługami komunikacji interpersonalnej) dotyczą obowiązków informacyjnych wobec konsumentów, obowiązków związanych z bezpieczeństwem usług i przeciwdziałaniem zagrożeniom, obowiązków zapewnienia interoperacyjności usług i in.

W obszarze praw użytkowników końcowych pojawiają się istotne zmiany, co ma wyraz przede wszystkim w obowiązkach informacyjnych dostawców usług komunikacji elektronicznej (czyli telekomunikacyjnych, ale też niewykorzystujących numerów) wobec konsumentów, w tym obowiązku dostarczenia konsumentowi przed zawarciem umowy informacji przedumownych na trwałym nośniku. Zmiany dotyczą także zasad przedterminowego rozwiązywania umów i zasad ustalania odszkodowania dostawcy usług z tym związanego, zmian treści umowy z abonentem, usługi tzw. direct billingu i in.

PKE jest bardzo obszerną i kompleksową regulacją, wiążącą się z ogromnym nakładem pracy legislacyjnej. Większość gruntownych zmian wprowadzanych w PKE wynika bezpośrednio z wymogów dyrektywy Europejski kodeks łączności elektronicznej jednocześnie w zakresie części propozycji postanowień, PKE idzie dalej niż wymaga tego dyrektywa. Takie podejście spotyka się z negatywnym odbiorem ze strony części przedstawicieli rynku telekomunikacyjnego jako nadmiernie ograniczające działalność dostawców usług lub zbyt dla nich dotkliwe . Warto przy tym zaznaczyć, że w odniesieniu do przepisów dotyczących praw użytkowników końcowych, co do których dyrektywa wyraźnie wprowadza zasadę maksymalnej harmonizacji (czyli ustawodawca krajowy nie może wprowadzać przepisów ani bardziej, ani mniej restrykcyjnych w stosunku do dyrektywy), takie podejście – zwiększające obowiązki dostawców usług telekomunikacyjnych – w szczególności nie powinno mieć miejsca. Tymczasem, np. w odniesieniu do przepisów dot. usługi direct billingu, polegającej na doliczaniu do rachunku abonenta opłat za inne usługi, którą w projekcie PKE nazwano usługą dodatkowego obciążania rachunku, art. 308 PKE.

Z prowadzonych dotychczas konsultacji wcześniejszych wersji projektu PKE z organizacjami branżowymi, w tym PIIT, wynika, że uczestnicy rynku obawiają się też problemów wynikających z konieczności dostosowania istniejących umów z abonentami do nowych przepisów, gdyż projekt ustawy wprowadzającej obecnie przewiduje przepisy przejściowe oceniane przez wielu przedsiębiorców telekomunikacyjnych jako niekorzystne i mogące powodować straty po ich stronie, wynikające np. z konieczności skrócenia okresu niektórych istniejących umów.

Obawy są wyrażane również w związku z opublikowaniem niedawno (29 czerwca 2020 r.), na podstawie obowiązujących przepisów Prawa telekomunikacyjnego, nowego rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie bezpieczeństwa sieci i usług, które ma wejść w życie 29 grudnia 2020 r. Przedsiębiorcy pytają bowiem o to, czy nowe rozporządzenie ulegnie zmianie po wprowadzeniu PKE, stawiając pod znakiem zapytania sens wdrażania rozporządzenia w działalności przedsiębiorców.

Obecne konsultacje projektu PKE potrwać mają około miesiąca, zaś Ministerstwo Cyfryzacji nie wyklucza przeprowadzenia więcej niż jednej rundy konsultacji, jeżeli okaże się to konieczne. Wdrożenie nowego PKE powinno nastąpić w terminie do 21.12.2020 r.

[1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiająca Europejski kodeks łączności elektronicznej.

[2] Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne.