1 lutego 2017 r. Komisja Europejska ogłosiła zakończenie z sukcesem kolejnego etapu negocjacji Parlamentu Europejskiego, Komisji i Rady dotyczących zniesienia opłat roamingowych. W porozumieniu ustalony został ostatni potrzebny do zniesienia dodatkowych opłat za roaming element – wysokość pułapów cen hurtowych, czyli cen naliczanych wzajemnie przez operatorów, gdy ich abonenci korzystają z usług telekomunikacyjnych w innym kraju UE. Zakończenie negocjacji oznacza, że od 15 czerwca 2017 r. podróżując po Europie nie będziemy musieli płacić za roaming.

****

Długoletnie próby zniesienia roamingu w UE

Od ponad 10 lat Komisja Europejska starała się wprowadzić na terytorium Unii Europejskiej regulacje mające na celu, najpierw obniżenie, a finalnie zniesienie dodatkowych opłat roamingowych naliczanych przez operatorów abonentom korzystającym z telefonów komórkowych w sieci macierzystej poza granicami swojego kraju.

Przez cały ten okres, począwszy od 2007 roku opłaty roamingowe sukcesywnie malały. Ostatni spadek cen można było zaobserwować w kwietniu 2016 r., kiedy to opłaty za roaming doliczane do stawek krajowych obniżono do 5 eurocentów za minutę połączenia głosowego, 2 eurocentów za SMS oraz 5 eurocentów za przesył 1 MB danych. Obniżenie cen do wskazanych stawek nie było jednak dla Komisji satysfakcjonujące, a jej celem od początku było całkowite zniesienie opłat roamingowych dla osób podróżujących okresowo w granicach UE.

W 2015 r., wskutek przyjęcia rozporządzenia (UE) nr 2015/2120 z dnia 25 listopada 2015 r., Komisja Europejska, Parlament Europejski i Rada uzgodniły całkowite zniesienie opłat roamingowych dla osób podróżujących okresowo w granicach UE. W grudniu 2016 r. Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 2016/2286, mające urzeczywistnić realizację tego porozumienia, dotyczące tzw. fair use policy, komentowane szerzej pod linkiem. Po przyjęciu rozporządzenia wykonawczego dotyczącego wprowadzenia zasad uczciwego korzystania, następnym i ostatnim krokiem umożliwiającym zniesienie detalicznych opłat roamingowych od 15 czerwca 2017 r., pozostało ustalenie ostatniego elementu – pułapu cen hurtowych.

Porozumienie osiągnięte w ramach rozmów prowadzonych przez unijne instytucje w dniu 1 lutego 2017 r. otworzyło drogę do pełnego umożliwienia Europejczykom korzystania z zasady „roam-like-at-home” (RLAH) znoszącej bariery ograniczające abonentom możliwość korzystania z usług łączności mobilnej w podróży poza granicami kraju ich zamieszkania, już od 15 czerwca 2017 r.

Ostatni etap negocjacji pozwolił bowiem na ustalenie pułapu cen hurtowych, które naliczane są pomiędzy operatorami podczas korzystania przez klientów z sieci w innym kraju UE. Porozumienie jest wynikiem przeprowadzonego przez Komisję Europejską przeglądu hurtowych rynków w roamingu, tj. aktualnych stawek, jakie za połączenia płacą wzajemnie operatorzy telekomunikacyjni. Wnioski z przeprowadzonego badania stanowiły podstawę do ustalenia limitów cen hurtowych, w a konsekwencji podczas negocjacji przyjęto, że od 15 czerwca 2017 roku, obowiązywać będą następujące pułapy cen hurtowych:

  • 3,2 eurocentów za minutę połączenia głosowego;
  • 1 eurocent za wiadomość SMS;
  • stopniowe, rozłożone na okres 5 lat, obniżanie limitów opłat za przesył danych: z 7,7 euro za GB (od 15 czerwca 2017 r.) do 6 euro za GB (od 1 stycznia 2018 r.), 4,5 euro za GB (od 1 stycznia 2019 r.), 3,5 euro za GB (od 1 stycznia 2020 r.), 3 euro za GB (od 1 stycznia 2021 r.), aż po 2,5 euro za GB (od 1 stycznia 2022 r.).

W praktyce nie jest jeszcze pewne jaki przelicznik względem innych walut zostanie przyjęty w odniesieniu do powyższych stawek i na jaki dzień kurs waluty euro w stosunku do walut krajowych przy ich przeliczaniu będzie stosowany. Należy przypuszczać, że najprawdopodobniej będzie to kurs euro na dzień korzystania z telefonu komórkowego przez danego użytkownika poza granicami kraju.

Określenie limitów cen hurtowych stosowanych pomiędzy operatorami ma dla użytkowników końcowych kluczowe znaczenie. W przypadku bowiem kiedy zasada RLAH nie będzie miała do nich zastosowania, tj. w przypadku kiedy będzie można uznać, że w sposób niestandardowy korzystają oni z usługi roamingu, możliwe będzie zastosowanie przez operatora dodatkowych opłat roamingowych, a wysokość dodatkowej opłaty będzie naliczana z uwzględnieniem wyżej wskazanych cen hurtowych.

Kolejne kroki

Porozumienie dotyczące ustalenia pułapu cen hurtowych musi zostać jeszcze formalnie zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę poprzez przyjęcie tekstu rozporządzenia.

Pomimo, iż teoretycznie do zmiany treści rozporządzenia mogłoby jeszcze dojść w toku prac legislacyjnych, to scenariusz taki nie wydaje się być prawdopodobny, bowiem wymagałoby to ponownego przeprowadzenia całego procesu negocjacji treści rozporządzenia. Należy zatem spodziewać się, że uzgodnione stawki zaczną obowiązywać z dniem 15 czerwca 2017 r. Do tego czasu operatorzy mają czas na podjęcie wszelkich niezbędnych działań celem wprowadzenia w życie zasady RLAH oraz wewnętrznych zasad fair use policy.

Pozostaje więc oczekiwać na formalne zatwierdzenie przyjętego 1 lutego 2017 r. porozumienia w postaci przyjęcia rozporządzenia, a w konsekwencji na rozpoczęcie korzystania z usług telekomunikacyjnych na terenie całej Unii Europejskiej bez ponoszenia dodatkowych, niż te które ponosimy we własnym kraju, opłat. Warto jednak zaznaczyć, że samo ustalenie stawek i porozumienie w tym zakresie nie przesądza o usunięciu wszystkich wątpliwości związanych z wprowadzeniem i funkcjonowaniem nowych zasad dotyczących roamingu w UE. Aktualne bowiem nadal pozostają wątpliwości dotyczące m.in. kwestii mechanizmów i wskaźników potwierdzających prawdopodobieństwo niewłaściwego lub niestandardowego korzystania z usług roamingu, czy też ochrony prywatności abonentów, o czym szerzej pod linkiem.