Cel złożenia oświadczenia o podziale prac pomiędzy członkami konsorcjum

Konieczność złożenia wraz z ofertą (lub – w przypadku przetargu ograniczonego – wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu) oświadczenia o podziale prac pomiędzy poszczególnymi członkami konsorcjum (dalej: „Oświadczenie o podziale prac”) wiąże się z treścią art. 117 ust. 2–3 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień Publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129; dalej: „PZP”), stanowiącą o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu w przypadku wspólnego ubiegania się o udzielenie zamówienia. Otóż, jak wynika z przywołanych przepisów, jeżeli zamawiający określi warunek/warunki udziału w postępowaniu dotyczący/dotyczące:

  • uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, to warunek ten jest spełniony, jeżeli co najmniej jeden z członków konsorcjum ma uprawnienia do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej i zrealizuje roboty budowlane, dostawy lub usługi, do których realizacji te uprawnienia są wymagane;
  • wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, to w takim przypadku roboty budowlane lub usługi, do których realizacji te zdolności są wymagane, mogą być wykonane jedynie przez członka konsorcjum dysponującego wymaganym przez zamawiającego wykształceniem, kwalifikacjami zawodowymi lub doświadczeniem.

Złożenie Oświadczenia o podziale prac pozwala więc zamawiającemu na weryfikację, czy dany członek konsorcjum wykona prace, których realizacja wiąże się z koniecznością posiadania wskazanych w SWZ uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia.

Oświadczenie o podziale prac – podmiotowy środek dowodowy?

Sam status prawny takiego oświadczenia nie został jasno określony w przepisach PZP, mimo że posługuje się ona takimi pojęciami, jak chociażby „podmiotowe środki dowodowe” (art. 7 pkt 17 PZP), „przedmiotowe środki dowodowe” (art. 7 pkt 20 PZP) czy „inne dokumenty lub oświadczenia składane w postępowaniu” (art. 128 ust. 1 PZP). Z uwagi na okoliczność, że kwalifikacja dokumentu (oświadczenia) jako dokumentu (oświadczenia) danego rodzaju wiąże się z taką kwestią, jak np. obowiązek sporządzenia go w odpowiedniej formie, a także z zagadnieniem możliwości (lub braku możliwości) jego wyjaśniania, składania, uzupełniania lub poprawiania, ustalenie statusu prawnego Oświadczenia o podziale prac jest konieczne.

26 maja 2021 r. na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych (dalej: „UZP”) pojawiła się opinia, której autor w jednoznaczny sposób opowiedział się za stanowiskiem zaliczającym Oświadczenie o podziale prac do podmiotowych środków dowodowych. Podstawę tego stanowiska stanowi wspomniany już wcześniej cel wprowadzenia art. 117 ust. 4 PZP, jakim jest umożliwienie weryfikacji, czy planowany podział zadań pomiędzy członków konsorcjum zapewnia realne wykorzystanie deklarowanych przez nich zasobów w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zestawieniu z definicją podmiotowych środków dowodowych jako środków służących spełnianiu warunków udziału w postępowaniu[1].

Klasyfikacja oświadczenia o podziale prac pomiędzy członkami konsorcjum jako podmiotowego środka dowodowego – stanowisko przeciwne

Udostępniona przez UZP opinia okazała się zaskoczeniem dla niektórych praktyków prawa zamówień publicznych, którzy analizując przepisy, skłaniali się ku kwalifikacji przedmiotowego oświadczenia jako „innego dokumentu lub oświadczenia składanego w postępowaniu”. Za niemożnością uznania Oświadczenia o podziale prac za podmiotowy środek dowodowy przemawia m.in. pozostawiona zamawiającemu w art. 124 ust. 1 pkt 2 PZP dowolność w żądaniu podmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu (podczas gdy złożenie Oświadczenia o podziale prac w przypadkach określonych w art. 117 ust. 2–3 PZP jest obowiązkiem konsorcjum), a także brak chociażby najmniejszej wzmianki o takim oświadczeniu w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy.

Co dalej?

Choć opinie wydawane przez Prezesa UZP formalnie nie są wiążące (również dla KIO), to jednak, ze względu na ich funkcję, jaką jest ujednolicenie orzecznictwa KIO, w praktyce ich znaczenie jest duże. Mimo to, z uwagi na wyżej wskazane wątpliwości co do statusu Oświadczenia o podziale prac, można spodziewać się od wykonawców prób przekonywania zamawiających oraz KIO do zajęcia przeciwnego stanowiska.

Zdaje się jednak, że do czasu wykształcenia się linii orzeczniczej Krajowej Izby Odwoławczej, wyłączającej z katalogu podmiotowych środków dowodowych Oświadczenie o podziale prac, prowadzący postępowania zamawiający będą wybierać bezpieczniejsze rozwiązanie, jakim jest postępowanie na podstawie opinii udostępnionej przez UZP.

[1] Opinia pt. Oświadczenie, o którym mowa w art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, jako podmiotowy środek dowodowy dostępna jest pod adresem: https://www.uzp.gov.pl/aktualnosci/oswiadczenie-o-ktorym-mowa-w-art.-117-ust.-4-ustawy-pzp-jako-podmiotowy-srodek-dowodowy (dostęp: 1.10.2021 r.).